Onbetaald werk | “Niemand mag gediscrimineerd worden vanwege zorgwerk”

Begin mei hebben jullie een ‘zorgwerkersvakbond’ opgericht. Wat motiveerde je om dit te doen?

Ik ben al zes jaar actief op het gebied van gelijkheid en heb mij intensief beziggehouden met het thema zorgwerk, ook omdat ik zelf twee kinderen heb. Uit mijn besprekingen is mij gebleken dat individuele oplossingen of pogingen om binnen het eigen gezin een betere taakverdeling te vinden, zeer beperkt zijn. Bijvoorbeeld vanwege de gebrekkige infrastructuur van de kinderopvang of de loonkloof tussen mannen en vrouwen , waardoor vrouwen nog altijd minder verdienen dan mannen. Er is tot nu toe geen sprake van een overkoepelende organisatie waar iedereen zich welkom voelt. Dat komt deels doordat er geen overkoepelend doel is. Maar dit is nodig omdat er veel structurele problemen samenkomen die gelijkheid voor zorgmedewerkers lastig maken.

Wat bedoel je daarmee?

Veel zorgmedewerkers kunnen niet fulltime werken, ook al omdat er een gebrek is aan kinderopvang of zorginfrastructuur. Dit betekent dat u later een lager inkomen en een lager pensioen heeft. Er zijn een paar halfslachtige pogingen om mantelzorgperioden te compenseren, bijvoorbeeld mantelzorgperioden of pensioenpunten. Maar daarmee wordt volledig voorbijgegaan aan de realiteit van wat het betekent om 15 jaar of langer voor kinderen of zieke ouders te zorgen. Ook de verenigbaarheid met politieke participatie is een issue. Als iemand 40 uur werkt en een kind heeft of voor iemand zorgt, blijft er aan het eind van de dag niet veel tijd over voor zaken als politiek werk of eigen interesses.

Hoe wil je dat veranderen?

Het is onze bedoeling om in artikel 3, lid 3 van de Grondwet, naast afkomst, godsdienst en handicap, ook de verantwoordelijkheid voor de zorg voor familieleden als discriminerend kenmerk op te nemen.

Zorgtaken voor het gezin – en hoe zit het met vriendschappen?

Ze zouden hier ook onder moeten vallen. Wij zeggen heel duidelijk: familie is niet alleen daar waar het huwelijk plaatsvindt. Wij willen dat het verbod op discriminatie ook geldt voor bijvoorbeeld petekinderen die de regelmatige zorg voor hun petekind op zich nemen. De familierelaties die wij in de Grondwet willen vastleggen, hoeven niet gebaseerd te zijn op bloedbanden of huwelijkscontracten.

En wat is het nut van een grondwetswijziging?

Het zou dan gaan om een ​​soort collectieve overeenkomst die de basis zou vormen voor verdere wettelijke regelingen. Er zou gesproken kunnen worden over het verkorten van de normale werkuren om gelijke kansen te garanderen. De infrastructuur zou moeten worden uitgebreid: betere en meer opvangplaatsen, ontlasting van de mantelzorgers. Er zou ook een grotere druk zijn om deelname mogelijk te maken. Tot nu toe wordt kinderopvang in de politiek vaak gezien als een extra optie bij evenementen, en worden verzorgers niet eens in overweging genomen. De wijziging van de Grondwet kan ertoe bijdragen dit meer te institutionaliseren. En het kan gevolgen hebben voor de stadsplanning, bijvoorbeeld als het gaat om transportroutes. Sommige van deze eisen bestaan ​​al heel lang. Wij zeggen: er moet een fundamentele maatschappelijke consensus zijn dat niemand benadeeld mag worden vanwege zorgwerk. Dan zal alles veel gemakkelijker zijn.

Hoe denkt u deze consensus te bereiken?

De Liga voor Onbetaald Werk wil een professionele belangenbehartiger worden voor zorgwerkers. Ons doel is om een ​​organisatie op te bouwen met een groot aantal leden en met de bijdragen een kantoor te financieren om op lange termijn operationeel te kunnen blijven. Een grondwetswijziging vergt veel geduld. Wij verwachten dat het tien tot vijftien jaar zal duren voordat de meerderheid hiervoor openstaat, zowel sociaal als politiek.

Waarom geen Liga tegen Onbetaald Werk?

Wij zijn niet tegen onbetaald werk, maar willen wel dat niemand gediscrimineerd wordt vanwege zijn of haar zorgverantwoordelijkheden. Zorgverleners mogen niet worden gediscrimineerd en moeten vooral sociaal beschermd worden. Er zou waardering en erkenning moeten zijn die verder gaat dan het ontvangen van een bos bloemen voor Moederdag. Ik denk dat het een grote vergissing is om zorgwerk in termen van betaald werk te beschouwen. Bijvoorbeeld, als men wil bepalen hoeveel troosttijd een kind nodig heeft 's nachts als het wakker wordt door koorts of een nare droom heeft gehad, om de compensatie daarop te kunnen baseren. Dat is absurd. Ons doel is om manieren te vinden om achterstanden te verminderen, niet om onbetaald werk af te schaffen.

Materialistische feministen eisten onder het motto “Zij noemen het liefde, wij noemen het werk” dat reproductieve activiteiten als werk zouden worden geprijsd. Is dat niet in tegenspraak met uw aanpak?

Nee, de prijs is zeker het overwegen waard. Uit onderzoek blijkt dat er jaarlijks 117 miljard uren aan zorgwerk worden verricht, vergeleken met 60,6 miljard uren aan betaald werk. Als dit onbetaalde werk tegen een gemiddeld loon zou worden verricht, zou de totale waarde 1,2 biljoen euro bedragen, wat meer is dan een derde van het bruto binnenlands product. Deze kosten worden momenteel particulier gefinancierd als onofficiële subsidie. We willen met u praten over hoe we ze eerlijker kunnen verdelen. Ons doel is om zorgarbeid even relevant te maken als betaald werk. Zo kunnen we oplossingen vinden die duurzaam zijn en waar uiteindelijk iedereen baat bij heeft.

Net als bij een vakbond wil je een ledenbestand opbouwen. Wat levert het de leden op?

Wij willen juridisch advies geven, zelf juridische procedures voeren en mensen ondersteunen die bereid zijn vragen te stellen die nog nooit iemand heeft gesteld. Wij willen mensen met elkaar verbinden en bieden educatieve programma’s aan met lezingen en workshops over het thema mantelzorg voor ouders of mantelzorgers. Het doel is om deze structuur zo te ontwikkelen dat we steeds meer op een vakbond gaan lijken. Om onszelf officieel een vakbond te kunnen noemen, zou de definitie van werk echter moeten worden uitgebreid. Volgens de huidige wetgeving is de oprichting van een vakbond enkel toegestaan ​​voor werknemers met een contract en loon.

Er waren concepten voor reproductieve stakingen, geboortestakingen en vandaag hebben we het over feministische stakingen. Zult u oproepen tot stakingen?

Volgens de huidige interpretatie van de stakingswet in Duitsland hebben zorgmedewerkers niet het recht om hun werk neer te leggen, ongeacht de aard van het werk. Dit mag alleen door een vakbond die bevoegd is om collectieve arbeidsovereenkomsten te sluiten. Daarom willen wij het onderwerp politieke stakingen, die in Duitsland illegaal zijn, op de agenda zetten . Er gaan al jaren geluiden op dat deze interpretatie allang achterhaald is. Het Hof van Justitie van de Europese Unie zou dit recht waarschijnlijk ook aan een politieke staking toekennen. Daarom hebben we besloten om, als mijlpaal op de middellange termijn voor de komende vijf jaar, de opties te verkennen en op te roepen tot een staking. Het is onze bedoeling om betaald werk op te geven en niet zorgwerk. Hiermee begeven we ons op onbekend terrein.